465 anonieme helden van de zorg beantwoorden 20% meer oproepen bij Tele-Onthaal


Deel dit bericht via:
01-04-2020

De hulplijn Tele-Onthaal (106) werd binnen het psychosociaal interventieplan van de FOD Volksgezondheid, samen met de collega’s van jongerenhulplijn Awel (102) naar voren geschoven als hulplijn en luisterend oor voor de brede bevolking.

465 Tele-Onthaal vrijwilligers zijn 7/7 bijzonder druk in de weer om de voorbije twee weken 20% meer oproepen dan gewoonlijk te beantwoorden. Via de telefoon doen ze dat dag en nacht, 24/24 en was het 19% drukker dan gemiddeld.
Aan de chat(7/7, elke avond van 18u-23u en op woensdag-en zondagnamiddag ook vanaf 15u ) was het zowaar 34,2% drukker dan gewoonlijk.

 

Een applausje voor 465 anonieme helden van de zorg

“ Tele-Onthaal toont zich samen met haar sterke vrijwilligersploeg bijzonder veerkrachtig om haar laagdrempelig hulpaanbod te blijven aanbieden en creatieve manieren te ontwikkelen om om te gaan met deze bijzonder situatie. “

De voorbije weken is er overal in het land waardering getoond voor het werk van dokters, verpleegkundigen en andere zorgverleners. Mooie warme solidariteitsacties, witte lakens en applaus-concertjes steken hulpverleners een hart onder de riem.

Bij de hulplijn Tele-Onthaal zijn ook “helden van de zorg” aan het werk, volcontinu 7/7, dag en nacht aan de telefoon, elke avond aan de chat om een luisterend oor te bieden aan wie het nu moeilijk heeft.

Uniek is dat ze -net als alle andere 365 dagen van het jaar- ‘het’ ook in deze moeilijke corona tijden “anoniem” doen, als vrijwilliger. Zo blijft de drempel om te bellen of te chatten laag, wetende dat oproepers makkelijker en veiliger over problemen praten met iemand die ze niet kennen en zelf ook anoniem blijft.

Geen expliciete, herkenbare pluimen op de hoed van deze vrijwilligers, geen expliciet applaus in de vriendenkring voor dit warme engagement, ook niet in de volle corona crisis.

Engageren doen ze zich nog steeds…en hoe!

Uiteraard zijn ook Tele-Onthaal vrijwilligers (of hun gezinsleden) niet immuun voor COVID-19: een aantal van onze vrijwilligers (25%) moest zijn engagement even pauzeren omwille van quarantaine, ziekte,(mantel)zorg voor gezin of extra werkverplichtingen waardoor ze niet naar één van de 7 Vlaamse luisterposten kunnen komen om gesprekken aan de telefoon of chat te beantwoorden.

465 vrouwen en mannen (75%) blijven op dit moment echter wél actief als Tele-Onthaal vrijwilliger: ze steken zelfs een tandje bij om de vrijgekomen shiften van ‘gepauzeerde’ collega’s op te vangen. Alle mogelijke inspanningen worden gedaan om zelfs extra aanbod te creëren op de chat.

Ook oud-vrijwilligers van Tele-Onthaal bieden zich aan om tijdelijk opnieuw een engagement op te nemen en hun collega’s bij te springen. Op deze manier kan Tele-Onthaal zelfs 99% van haar capaciteit blijven garanderen en op sommige drukke momenten zelfs uitbreiden.

Kortom,de wendbaarheid, creativiteit en dynamiek bij onze Tele-Onthaal vrijwilligers is ongezien. Samen met een fantastische ploeg van psychologen, sociaal werkers, administratieve collega’s en directeuren grijpen ze alle kansen om zich razendsnel aan te passen aan deze nieuw situatie. Tele-Onthaal allieert zich momenteel ook in netwerken met de overheid, met welzijns-en geestelijke gezondheid partners, met collega-hulplijnen om samen het hoofd te bieden aan deze complexe situatie.

 

Enkele cijfers

“Het aandeel alleenwonenden springt sterk in het oog, alsook de oudere leeftijdscategorieën en de werkende bevolking. Jongeren leken in de eerste helft van maart minder wakker te liggen van deze corona crisis, in de tweede helft van maart bleek dit wel het geval.”

  • In de eerste helft van de maand maart, was corona in 1/10 gesprekken aanleiding voor een contact met Tele-Onthaal. Naarmate de dagen vorderden steeg dit aandeel in de tweede helft van maart tot 30% en later tot 60%. Deze gesprekken n.a.v. corona deden ook de oproep cijfers bij Tele-Onthaal significant stijgen van 6% in de eerste helft van maart tot 20,6% in de tweede helft van maart. (+18,6% voor telefoon, +34,2% voor chat oproepen)
  • Tele-Onthaal kent geen sluitingsuren of rustdagen en biedt vooral een vangnet buiten de kantooruren. In de eerste helft van maart (voor de quarantaine maatregelen) was het ‘s avonds nog drukker dan gewoonlijk: meer dan 80% van de oproepen kwamen buiten de kantooruren. In de tweede helft van maart blijven de piekmomenten bij Tele-Onthaal vooral de avonduren, ook al is het overdag bij momenten soms iets drukker dan gewoonlijk.
  • Bijna 7 op 10 bellers/chatters van Tele-Onthaal zijn vrouwen. Dit cijfer ligt in de lijn van de reguliere cijfers van 2019.Jongeren leken in de eerste helft van maart (nog) niet wakker te liggen van de Corona-crisis. In het begin van de crisis ontving Tele-Onthaal opvallend gesprekken hieromtrent van mensen van volwassen in de werkende leeftijdscategorieën (25-59) en van oudere leeftijdscategorieën (+60). In de tweede helft van maart is de toename het hoogst bij de oudere leeftijdscategorieën.
  • Meer dan 6/10 bellers/chatters wonen alleen, dit aandeel ligt hoger dan in de reguliere jaarcijfers 2019 (58%) Het aandeel contacten van mensen met partner of gezin liggen in de lijn van de reguliere oproep cijfers..
  • Het aandeel oproepers met een psychische stoornis ligt lager dan de reguliere cijfers 2019. Het aandeel nieuwe oproepers ligt hoger dan gewoonlijk: 1 op 2 oproepers nam voor het allereerst contact met Tele-Onthaal (43% in 2019) Opvallend is evenwel dat het aandeel oproepers met angstproblemen hoger liggen dan in de reguliere cijfers 2019
  • Zoals te verwachten scoort het thema “gezondheid” hoge toppen, met enerzijds thema ‘ziekte, ongerustheid om besmet te zijn’ en anderzijds thema ‘angst’ als hoofdthema’s. Ook het thema “eenzaamheid” scoort bijzonder hoog en dit aandeel blijft toenemen.. Het thema “relaties” blijft ook in deze coronatijden een veelbesproken thema. Daarnaast springt ook het “sociaal-economische” thema in het oog: bezorgdheid omtrent financiële, werk, juridische toestand.
  • Het aandeel verwijzingen ligt in de lijn van de reguliere oproepcijfers. Opvallend is evenwel dat oproepers voornamelijk werden doorverwezen naar medische hulp (arts of ziekenhuis). In de tweede helft van maart wordt opnieuw meer verwezen naar de gebruikelijke verwijskanalen uit de reguliere oproepcijfers (vooral eerstelijns welzijnswerk) .

Factsheets-detailcijfers kan je hier lezen.

 

Enkele klemtonen uit de gesprekken

1. GEZONDHEID met stip op 1

Nooit eerder werd er bij Tele-Onthaal zoveel over gezondheid gepraat.

In de eerste helft van maart was dat in bijna ½ van de gesprekken, in de tweede helft van maart kwam dat in ⅓ van de gesprekken aan bod.

  • In eerste instantie ging het dan bij oproepers vooral om de zorg om hun gezondheid en de vrees om zelf (of iemand uit de omgeving) ziek te worden. Vooral risicopatiënten (vooral uit de oudere leeftijdscategorieën) zijn bijzonder ongerust hieromtrent. De hoeveelheid informatie en berichtgeving is bij sommige oproepers moeilijk te bevatten en structureren. Oproepers hebben duidelijk nood aan betrouwbare en bevattelijke informatie.
  • In tweede instanties hebben oproepers ook de nood om deze angst en bezorgdheid te ventileren. Angstgevoelens zijn toch wel een rode draad in heel wat gesprekken. Vooreerst is er een groep oproepers die al in een kwetsbare situatie zitten (sommige alleenwonenden, hogere leeftijdscategorieën en mensen met psychische aandoeningen). Oproepers in een kwetsbare positie hebben vaak niemand in de buurt om hun bezorgdheid mee te kunnen delen, stoom af te laten, ongerustheid te bespreken en daar erkenning voor te krijgen. Oproepers die zich al slecht in hun vel voelen kunnen soms nog onrustiger worden of zich nog meer ontwricht voelen. Anderzijds is de ongerustheid of angst toch ook groot bij een “brede laag van de bevolking”. Heel wat oproepers zijn vooral ongerust over de impact van de corona-crisis en de getroffen maatregelen op henzelf en op hun omgeving en zoeken -soms voor het eerst- een uitlaatklep bij Tele-Onthaal.

-Mensen worden ook de hele dag door continue geconfronteerd met corona: op tv, social media, bij het (beperkt) boodschappen doen, op het (tele)werk,…Praten over deze angst, over de vele bezorgdheden maakt oproepers vaak rustiger, het maakt hun bezorgdheid meer hanteerbaar. Tele-Onthaal geeft erkenning aan de gevoelens van de oproeper zonder hun bezorgdheid te versterken.Het is ook belangrijk dat mensen voelen dat hun bezorgdheid en angstgevoelens niet uitzonderlijk zijn, het is de situatie op zich die uitzonderlijk is.

2. RELATIES

In tegenstelling tot de reguliere jaarcijfers, is het thema“relaties” verschoven naar de tweede plaats in de rubriek gespreksthema’s van Tele-Onthaal.De relatie met ouders en kinderen komen binnen dit thema het vaakst aan bod.

Oproepers (mantelzorgers) geven aan bezorgd te zijn om bejaarde/zieke familieleden (of partners)die men niet meer kan bezoeken. Oproepers zijn eveneens bezorgd over de opvang van de kinderen en hoe ze dit allemaalmoeten geregeld krijgen, voor sommigen een extra moeilijke situatie in combinatie met een workload vanuit de werkgever.

Het hebben van een gezin, partner lijkt op dit moment eerder een versterkende factor: het aandeel spanningen en conflicten ligt op dit moment zelfs bijna de helft lager dan in de reguliere cijfers.

3. EENZAAMHEID met stip op 3

Tele-Onthaal zag de voorbije twee weken het thema eenzaamheid fors toenemen; de voorbije week steeg dit aandeel zelf tot 21,1% van alle gespreksthema’s (+10%)

  • Nu niemand de deur mag uitkomen en sociaal contact moet mijden, lijkt eenzaamheid door sociale isolatie evident. Dat deze sociale isolatie zwaarder doorweegt bij mensen die reeds over weinig netwerk, familie of vrienden beschikken, blijkt ook in vele gesprekken. Alleenstaanden en hoogbejaarden zijn de meest kwetsbare categorieën. De vrijetijdsmogelijkheden (vb. hobby of verenigingsleven) of huishoudelijke taken (vb. winkelen) die door de quarantainemaatregelen nu ook wegvallen, maakt dat sommige oproepers inderdaad alleen komen te staan en de eenzaamheid of verveling soms om de hoek komt loeren. Dat er iemand aan de andere kant van de lijn zit en dag en nacht klaar staat met een luisterend oor op die moeilijke momenten, biedt heel wat oproepers tijdelijk houvast.
  • Ook het wegvallen van reguliere, vertrouwde (steun)netwerken zorgt voor moeilijke en eenzame momenten bij oproepers: mantelzorgers die tijdelijk wegvallen, familieleden (klein)kinderen die niet meer kunnen langskomen, de partner in een verzorgingsinstelling, de lat-partner, de kinderen in co-ouderschap, schoolvrienden.Deze sociale en familiale activiteiten worden sterk gemist.
  • Het wegvallen of verminderd inschakelen van professionele hulp valt oproepers eveneens zwaar: van de kine tot de bejaardenverzorgster, de huishoudhulp, de activiteiten in het lokale dienstencentrum of dagcentrum, verpleegkundigen die minder lang kunnen blijven of verminderd langskomen, de tuinman, …
  • Tenslotte zijn het voor een aantal oproepers die steun nodig hebben/krijgen van psychosociale hulpverlening bijzonder moeilijke tijden. Sessies bij de therapeut die tijdelijk gepauzeerd worden, afspraak voor opname die geannuleerd wordt, mobiel team dat even wegvalt, begeleiding die niet meer aan huis komt maar overschakelt op telezorg, … Binnen de sector worden er bijzonder veel inspanningen gedaan om hier creatief en dynamisch op in te spelen, maar deze omslag is voor een aantal oproepers niet evident. Ook de angst voor herval (vb.verslaving) of terugval komt bij sommigen van de oproepers meer op de voorgrond te staan.

 

Je verhaal kwijt of hulp nodig?
Bel (24/7) gratis en anoniem 106 of chat via www.tele-onthaal.be
(elke avond van 18u-23u en ook op woensdag-en zondagnamiddag)


Wil jij luisteren?

Word vrijwilliger

Zoek je een uitweg? Praten helpt.

 Gratis en anoniem.
Image

Hier luistert iemand naar je

Bel 106

24u op 24 en 7d op 7

Image

Liever een gesprek via chat?

Chat

elke avond en woensdag-en zondagnamiddag